مقالات ۳:۳۷ ق٫ظ

دانستنی های مفید درباره راننده گی در فصل پاییز و زمستان !

رانندگی در آب و هوای بارانی امری چالش برانگیز و مستلزم  توجه است. در این میان تایرها نقش مهمی را در مسیرهای خیس و مملو از آب ایفا می کنند. دلیل این امر روشن است زیرا تایرها تنها نقطه تماس و اتصال خودرو با سطح زمین هستند و بنابراین هر حادثه‌ای که برای تایر روی دهد مستقیماً بر راندمان خودرو  تأثیرگذار است.

اصطلاح هیدروپلنینگ، به سُرخوردن یا لیزخوردن خودرو روی سطح زمین مرطوب اطلاق می‌شود. هیدروپلنینگ زمانی اتفاق می‌افتد که لایه‌ای از آب، سطح جاده را پوشانده باشد و میزان آب جاری، بیشتر از میزان آج لاستیک خودرو در حال حرکت باشد. در این حالت، آب از لابه‌لای آج لاستیک عبور نمی‌‌کند و حجم زیادی از آب، دو طرف لاستیک را احاطه می‌کند.هنگامی که خودروی شما بر روی لایه نازک آب حرکت می‌کند مانند اسکی سواری بر روی دریاچه است.در کسری از ثانیه تماس مستقیم خودرو و جاده قطع می شود و خودرو را در معرض خطر لغزش به خارج از خط مسیر خود قرار  میدهد. این پدیده اکثراً در سرعت‌های بالای 64  کیلومتر اتفاق می‌افتد.

عوامل موثر بر وقوع پدیده هیدروپلنینگ

عوامل مختلفی بر احتمال وقوع پدیده آب سواری دخیل هستند. میزان باران، حجم آب جمع‌شده روی سطح جاده، وزن خودرو، اندازه و نوع لاستیک‌ها و میزان سلامت آج آن‌ها در ایجاد شرایط هیدروپلنینگ تأثیرگذار هستند.

وزن خودرو

خودروهای کوچک‌تر و سبک‌تر حساسیت بیشتری به پدیده هیدروپلنینگ دارند، چون هر چه وزن خودرو کمتر باشد فشار کمتری به سطح آسفالت وارد آمده و بنابراین قطع تماس با آسفالت سریع‌تر روی می‌دهد.

سطح جاده

کیفیت و سطح جاده  در ایجاد پدیده هیدروپلنینگ بی‌تأثیر نیست. مثلاً در مسیرهای خاکی یا ناهموار سنگلاخی آب باران  از طریق حفره‌های ریز و  شکاف‌ها تخلیه می شود.

فرسودگی

رانندگی با تایرهای فرسوده در آب و هوای برفی و بارانی قابلیت چسبندگی آن با سطح جاده را کاهش  می‌دهد.  در عبور از مناطقی که عمق آب شناور بر روی آسفالت زیاد است تایرهای عقبی معمولاً قبل از تایرهای جلویی اصطکاک خود را از دست می‌دهند و خودرو در وضعیت بسیار خطرناکی قرار می‌گیرد که به انحراف و چرخش  خودرو منجر می‌شود.

آج لاستیک

هر چه آج تایرها کوتاه‌تر باشند، حجم آبی که تایر می‌تواند کانالیزه و تخلیه کند کمتر می‌شود و در نتیجه امکان وقوع پدیده هیدروپلنینگ در سرعت‌های پایین نیز امکان‌پذیر است. طراحی بهینه کانال‌های گریز آب در سطح تایر باعث کاهش ریسک پدیده هیدروپلنینگ می‌شود.

عوامل تشدید کننده  هیدروپلنینگ

• • به هیچ‌وجه در رویارویی با چنین پدیده‌ای ترمز نگیرید.

• • به هیچ‌وجه در رویارویی با چنین پدیده‌ای فرمان را نچرخانید.

جلوگیری از وقوع پدیده هیدروپلانینگ

• • در هنگام باران با سرعت پایین‌تری برانید.

• • به طور مدام کیفیت تایرها خودروی تان را چک و بررسی کنید و در صورت لزوم تایرهای کهنه را پیش از فرا رسیدن فصول سرد پاییز و زمستان با نسخه‌ای نو تعویض کنید.

راهکارهایی برای افزایش طول عمر لاستیک خودرو در سرمای پاییز و زمستان از زبان متخصصین فن :

عضو هیئت علمی دانشگاه فنی و حرفه‌ای آذربایجان شرقی گفت: دما، رطوبت و نور فرابنفش در عمر لاستیک تاثیر گذارند و در این بین مهترین عامل دما بوده که با توجه به تغییر فصل راهکارهایی جهت حفظ سلامت لاستیک با تغییر دما وجود دارد.

ندا پورجعفری در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص تغییرات لاستیک خودرو در فصول سرما، اظهار کرد: از نظر فرآیندی تولید رابر‏ها و به‏ ویژه لاستیک خودرو پیچیدگی‏‌ های خاصی را به‏ دنبال دارد که به طور کلی عمر لاستیک به مواردی از جمله نوع مواد مورد استفاده در ترکیب لاستیک و ترکیب درصد هر ماده، پارامترهای عملیاتی هنگام میکس کردن مواد و پارامترهای عملیاتی قالب‏گیری و پخت لاستیک بستگی دارد.

وی ادامه داد: از سویی نیز دمای انتقال شیشه‏‌ای یا Tg به عنوان پارامتری مهم در عمر خستگی رابر مطرح می‏‌شود؛ در واقع دمای انتقال شیشه‌ای، دمایی است که در آن ماده از حالت جامد صلب به حالت لاستیکی (rubbery) منتقل می‌شود. این مدرس دانشگاه با بیان این‌که اهمیت شناخت دمای انتقال شیشه‌ای در تغییر خواص مکانیکی ماده است که می تواند باعث برآورده نشدن انتظارات مصرف کننده شود، گفت: دمای انتقال شیشه‌ای بستگی به تحرک و انعطاف پذیری زنجیره پلیمری دارد و اگر زنجیره پلیمری بتواند به راحتی حرکت کند، حالت شیشه‌ای می تواند به حالت لاستیکی تبدیل شود، ولی اگر به هر علتی چرخش زنجیره‌ها با مقاومتی روبرو شود، برای خروج از حالت شیشه‌ای به دمای بیش تری نیاز داشته و دمای شیشه‌ای افزایش می‌یابد.

پورجعفری متذکر شد: در مباحث علمی عمر لاستیک متناسب با پارامتر fatigue life سنجیده می شود و هر چقدر این شاخص بالا باشد، عمر لاستیک بیشتر خواهد بود، همچنین از اصطلاح خسته شدن لاستیک هم در مطالعه لاستیک‌‏ ها استفاده می‏‌شود؛ به طوری‌که لاستیک اگه خسته شود مقاومت سایش و برش بیشتر شده و در آخر تایر فرسوده و ناکارآمد خواهد شد.وی افزود: از نظر فرایندی، باید ترکیب درصد مواد تشکیل دهنده لاستیک را تغییر بدهند تا پارامترهای عنوان شده بهبود پیدا کنند.

عضو هیئت علمی گروه علوم مهندسی، مهندسی شیمی و طراحی فرآیندهای دانشگاه فنی و حرفه‌ای‌ استان گفت: به صورت تجربی همه‌ی ما می‌دانیم که عمر لاستیک با گذشت زمان و در معرض سرما و گرما قرارگرفتن کم می شود. در فصول سرد سال ناگزیر استفاده از خودروهای شخصی بیشتر می‏‌شود و در نتیجه تایرها بار کاری بیشتری را متحمل می‏‌شوند؛ بنابراین در این شرایط توصیه می‌شود با ورود به فصل سرد تعویض لاستیک‌ ها به لاستیک ‌های زمستانی انجام گیرد. وی ادامه داد: لاستیک‌ های زمستانی با جنس نرم مواد اولیه (که تاثیر همان تغییرات فرآیندی و دمای انتقال شیشه‌ای است) به همراه آج‌های زبرتر در برقراری اصطکاک کارآمدتر بر سطوح خشک، سرد، یخ‌زده و برفی خیابان‌ها کمک کرده و در شرایط آب و هوایی برودتی از لاستیک‌های چهار فصل عملکرد بهتری دارند.

به گفته وی، این لاستیک ‌ها صرفا ویژه فصل زمستان بوده و در فصول دیگر مناسب استفاده نیستند و به دلیل نرم تر بودن عمر کمتری نسبت به لاستیک‌های چهارفصل دارند؛ اما امنیت بیشتری را در جاده‌های زمستانی برای شما به همراه خواهند داشت.

پورجعفری تصریح کرد: تهیه و نگهداری هر دو نوع لاستیک برای همه ممکن است مقدور نباشد، لذا به آن دسته از رانندگانی که قصد تعویض لاستیک‌ های خودرویشان به لاستیک زمستانی را ندارند، توصیه می‌شود حتما پیش از شروع روزهای برفی و تجربه‌ی جاده‌های لیز آج لاستیک ‌ها را بررسی کنند.

وی افزود: لاستیک‌ های فرسوده و کم آج تهدیدی جدی برای رانندگی در جاده‌های زمستانی‏ بوده و می‌توانند سر خوردن را موجب شوند. این استاد دانشگاه اظهار کرد: ماشین متوقف در پارکینگ یا هرجای دیگری بهتر است در دمایی معتدل تر از فضای باز بیرون باشد تا لاستیک ‌ها بصورت یکنواخت و پیوسته سرما را حس نکنند.

وی با بیان این‌که در معرض سرما قرار گرفتن به طور محسوسی بر کاهش عمر لاستیک‌ها تاثیر گذار است، خاطرنشان کرد: فشار لاستیک ‌ها از دیگر موارد مهمی است که باید چک شود، مخصوصا در فصول سرد سال که برودت هوا باعث کاهش فشار لاستیک از حد استاندارد خود می‌شود و این کاهش فشار عملکرد لاستیک را به طور محسوسی به خطر می‌اندازد و عمر آن را کاهش می‌دهد.

یکی از راهکارهای افزایش طول عمر لاستیک‌ها تمیز کردن آن‌هاست وی با اشاره به این‌که یکی از راهکارهای افزایش طول عمر لاستیک‌ها تمیز کردن آن‌هاست، عنوان کرد: لاستیک‌های تمیز در جاده‌های برفی و بارانی ارتباط مناسب تری با سطح جاده گرفته و نرم‌تر و بهتر عمل می‌کنند؛ لذا توصیه به تمیز کردن لاستیک‌ها را جدی بگیرید.

پورجعفری ادامه داد: بعد از هر بازگشت به منزل بد نیست لاستیک ها را در پارکینگ چک کرده و از این‌که در لابلای آج‌ها سنگ و میخ و مانند آن وجود ندارد که در استفاده بعدی از خودرو، شما را به دردسر بیندازد، مطمئن شوید؛ چراکه در فصل سرد غالبا لاستیک ‌ها خیس یا تمیز نیستند و به سادگی این موارد دیده نمی‌شود.

وی با تاکید بر ضرورت بررسی دائم لاستیک‌ های خودرو، خاطرنشان کرد: اگرچه سایش در حد معمول خود و با سرعتی یکسان در کل لاستیک ‌ها طبیعی است، اما ساییدگی‌های ناصاف و غیریکنواخت که در جاده‌های لیز زمستان بسیار خطرساز می‌توانند باشند، ممکن است در نتیجه‌ی شرایط نامطلوب چرخ‌ها و سیستم تعلیق و یا تنظیم نبودن باد لاستیک ‌ها در یک سمت خودرو باشد، لذا بررسی دائم این موضوع نیز می‌تواند یکی از عوامل طول عمر لاستیک ‌های خودرو باشد.